بررسی نقش و جایگاه فناوری و اطلاعات در حفظ و گسترش ادب فارسی از دیدگاه دکتر شعردوست

هم زمان با تابستان امسال همایشی با رویکرد بررسی نقش فن آوری و اطلاعات در حفظ و گسترش ادب پارسی، با حمایت و همکاری مرکز توسعه فن آوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران و در محل مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما، با حضور وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، ادیبان، شعرا، اساتید دانشگاه، فرهنگ پژوهان و فرهنگ دوستان کشور، سفرای کشورهای پارسی زبان همسایه در تهران و نیز دست اندر کاران و فعالین حوزه فن آوری اطلاعات در بخش های دولتی و خصوصی برگزار گردید.

دکتر شعردوست سفیر جمهوری اسلامی ایران نیز، در خصوص موضوع جایگاه فناوری و اطلاعات در حفظ و گسترش ادب فارسی به صورت مکتوب به طرح دیدگاه خود پرداختند. ایشان در آغاز  این نوشته با اشاره به تلاش انسان برای ثبت اندیشه و آثار مکتوب خود در روزگار نخستین چنین بیان داشتند: بشر همگام با اختراع و توسعه و تکمیل خط، در صدد برآمد وسیله ثبت و نگاهداری آن را هم فراهم نماید. از این رو هر قوم صاحب خط، از هر آنچه که آسانتر و فراوانتر در دسترس داشتند، چیزی درست کرد و توسط آن اسناد و نوشته های خود را در آن ثبت نمود. به شهادت اسناد و مدارک تاریخی، شاید در نزد اقوام صاحب تمدن اولیه، غیر از سنگ، مصالح دیگری از قبیل چوب، چرم یا اجسام طبیعی دیگر برای امر نوشتن به کار می رفته که به دلیل ماهیت طبیعی آنها، آن اجسام از بین رفته اند و شاید علت ماندگاری سنگ، جنس طبیعی آن بوده باشد.

سفیر جمهوری اسلامی ایران، کهن ترین سنگ نوشته های اقوام باستانی تا کوچکترین تراشه های ذخیره اطلاعات جهان را موید سیر تکامل و تحول روز افزون دانش بشر در زمینه فناوری توسعه دانسته و مسئله دستیابی به تکنیک و تکنولوژی را از عمده ترین دغدغه های کشورهای در حال توسعه در عصر کنونی ذکر کرده و در ادامه می نویسند: با اینکه بسیاری از کشورهای آمریکای جنوبی، آسیایی و بویژه ممالک متمول خاورمیانه هزینه هایی فراوانی را وقف دست یابی به تکنیک و تکنولوژی می کنند، با موفقیت کمتری در این خصوص مواجه هستند و بی تردید یکی از علل عمده این ناکامی ها، عدم درک صحیح ماهیت تکنیک و تکنولوژی است. در حقیقت تکنیک نه وسیله بلکه وسیله برآیند تنکنیک است و این چیزی است که بسیاری از کشورهای در حال توسعه به جای اخذ « تفکر تکنولوژی»، عملا به وارد کننده «تکنولوژی مصرفی» تبدیل شده اند.

دکتر شعر دوست، یادگیری زبان، ترجمه آثار و تکثیر تولیدات علمی و وسایل تکنولوژی را یگانه عوامل محقق ساختن انتقال تکنولوژی نخوانده و ضمن تأکید بر تلاش برای آماده سازی بستر انتقال تکنولوژی به عنوان عاملی موثر در این امر، ابراز نمودند: علم نوین امروزی، علم بهره برداری است و اگرکشوری قادر به بهره برداری از ان نباشد، هرچند که صاحب دانشگاهها و پژوهشگاه های متعدد باشد، در حقیقت صاحب علم نیست. برای تحقق توسعه یک کشور نیاز به برنامه ریزی های دقیق است که این امر خود مسبوق به داشتن روش است و تعیین روش نیز بدون پژوهش و بررسی دقیق قابل حصول نیست.

سفیر کشورمان با اشاره به راه یابی تکنولوژی به حوزه های مربوط به « زبان » در کنار سایر عرصه های علوم بشری، از زبان پارسی به عنوان یکی از کهن ترین و ریشه دار ترین زبان ادبیات های جهان یاد کردند، زبانی که از قدیمی ترین اثر ادبی ایران « گاهان » منسوب به زردشت، تا جدیدترین آثار جانبخش پارسی، همه جا و همیشه پرتو روح خلاق و اندیشه تابناک ایرانی در آن آشکار و هویداست.

دکتر شعردوست همچنین با تأکید مجدد به تعریف نوین «علم» در دنیای امروز و قرار گرفتن عامل پویای «زبان» در کنار آن، تصریح نمودند: طبق تعریف نوین، «علم» معادل با قدرت است. اگر «زبان» و «ادبیات» را در چارچوب این تعریف قرار دهیم، پس « زبان فارسی» و « ادبیات فارسی» بایستی از چنان قدرتی برخوردار باشد که ملل دیگر را در حوزه یا حوزه هایی نیازمند خود گرداندو این امر قابل تحقق نیست، مگر با بررسی های کارشناسانه، سیاست های نظری و عملی و بکار گیری روشها و تکنیک های مختلف.

ایشان تبادل اطلاعات در فضای دیجیتالی و مجازی در دنیای امروز را یکی از اساسی ترین نیازهای معنوی و ملزومات اولیه اخذ نشر و تبادل اطلاعات جوامع روشنفکری دانستند و در پایان خاطر نشان ساختند که: توسعه روز افزون پدیده تبادل اطلاعات در فضای دیجیتالی و مجازی، که روز به روز شاهد تغییر و تحولات تکنیکی و فنی آن هستیم، این وظیفه و فرش را مقابل محققان حوزه زبان و ادبیات کهنسال فارسی می گذارد که چگونه می توان با بکارگیری از ابزارهای تکنیکی و فنی، زبان فارسی را به عنوان زبانی قدرتمند و زایا در عرصه بین المللی تبدیل کرد.