علی اصغر شعردوست: من شیفته تاجیکستانم

آغاز هفته در تالار آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان به ابتکار سفارت جمهوری اسلامی ایران، انتشارات علمی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران رونمایی از کتب «تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان»، «شاهنامه فردوسی و چرنیشفسکی» و «ایران در شعر معاصر تاجیکستان» برگزار گردید که در آن یک زمره چهره های سر شناس علمی و فرهنگی کشور شرکت کردند. صحبت ما با سفیر کبیر جمهوری اسلامی ایران دکتر علی اصغر شعردوست پیرامون کتاب «تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان» صورت گرفت که به گفت او ثمره پژوهش ده ساله های ایشان است. همزمان نشر نخستین شماره فصل نامه علمی –فرهنگی با نام «اندیشه» موفق بر آن گشت که در حلقه ذوق و هنر، معرفت و ادب استقبال پیدا نماید.

سؤال: در «تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان» شما چهره هایی را گشاده اید که از نظرها خیلی دور مانده بودند. در برابر اجرای مقام دیپلماتی، شما فرصت یافته اید که با محبت و زحمت پژوهش خیلی طولانی ببرید. چه قدر وقت برای انجام دادن این تحقیق لازم آمد؟

جواب: در آغاز افتخار از آن می کنم که در عمر پنجاه ساله خود دو دهه آنرا با تاجیکستان زندگی کردم. در حقیقت این بیست سال اخیر در هر کجایی از دنیا که بودم در زادگاه خود تبریز هم اگر شب خوابیده ام، صبح در تاجیکستان بیدار شده ام. چون با تاجیکستان، با فکر تاجیکستان خوابیده ام. در تهران هم که زندگی کرده ام باز هم به تاجیکستان فکر کرده ام. در هر وظیفه ای بر دوش داشتم، یک گوشه مهم از کار من را تاجیکستان به خودش اختصاص داده است. من اگر مدیریت انتشارات بین المللی «الهدی»را بر عهده داشتم، نشر آثار تاجیکان را در اولین کارهای آن انتشاراتی قرار دادم و شعبات آنرا در تاجیکستان باز کردم. انتشارات «سروش» هم که بودم باز همین اتفاق افتاده است. بسیاری از آثار تاجیکان که در ایران چاپ شده، همانا از سوی همین دو انتشارات به طبع رسیده است. وقتی نماینده مردمی از تبریز در مجلس شورای اسلامی بودن نیز باز هم وظیفه انجمن دوستی بین دو کشوررا بر عهده داشتم. خلاصه در هر وظیفه ای که فعالیت کردم برای تاجیکستان فکر کرده و به یاد تاجیکستان زیسته ام. از وقتی که سفیر فوق العاده و تام الاختیار جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان انتخاب شدم، قریب پنج سال این فرصت پیش آمد که از نزدیک با برادران و خواهران در رابطه باشم و با دوستان عزیز تاجیک کار و زندگی بکنم، در مجموع به غم و شادی های این مردم خودرا شریک بدانم.

سؤال: چه ضرورتی داشتید که با وجود چاپ دو مجله دیگر: «رودکی» و «نامه پژوهشگاه» باز فصل نامه «اندیشه» روی چاپ بیاید؟

پروردگار متعال را شکر می گویم، توفیق داد نخستین شماره مجله «اندیشه» را نشر بکنیم. ضرورت انتشاری مجله نو از آن جایی برای من مطرح شد که هر کدام از منشورات دیگر قشری از جامعه تاجیکستان، ایران و افغانستان را پوشش می داد و با توجه به اینکه در این نشریات و هم از فصل نامه «نامه پژوهشگاه» که از سوی پژوهشگاه فرهنگ فارسی –تاجیکی سفارت جمهوری اسلامی ایران در دوشنبه نشر می شود یا مجله «رودکی» که از سوی رأیزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در دوشنبه نشر می شود، علاوه بر مخاطب تاجیک به خوانندگان ایرانی و افغان هم نظر کرده می شود و شاید هدف اصلی این نشریات این بوده است که آثار ادبی، تحقیقی و علمی نویسندگان تاجیک به خوانندگان فارسی زبان در همه جای دنیا و بویژه ایران معرفی شود. اما مجله «اندیشه» درست هدف عکس این نشریات را دنبال می کند و آن این است که آن تماما به الفبای کریلیک و برای مخاطب تاجیکستان منتشر می شود، از نظر مضمون، مندرجه و محتوی در حقیقت مهمترین پژوهش هایی که در جهان فارسی زبان اتفاق می افتد برای جامعه تاجیک و تاجیکان فرهنگ جو گزارش می دهد.

سؤال: سال رفته برای شما سال موفقیت های خیلی نظر رس دانسته شد. این هم به دلیل آنکه شما به دریافت جائزه رودکی مشرف گشتید. فکر می کنم که شما اولین سفیری هستید که

جواب: این هم افتخار بسی بزرگی است برایم. من به پاس این مهر و محبتی که به تاجیکان دارم و در پاسخ خدمات و زحمات بیست ساله خود از رئیس جمهور محترم تاجیکستان جنابعالی امامعلی رحمان بسیار سپاسگزارم که مرا با نشان گران مایه رودکی مفتخر گرداندند. پس از دو ماه جایزه رودکی به من نشان مهم «شجاعت» را دکتر محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران تقدیر نمودند. اما نشان رودکی برای من بیشتر سرفرازی ها آورد، چون آنرا در تاجیکستان برایم قدر کردند. از اینجاست که در ایران همیشه از چند صفت بزرگ و زیبای تاجیکان یاد می کنم.... در کنار آنکه مردمان تاجیک اهل صفا هستند، خیلی هم پاسدار نان و نمک اند که بسیاری از مردمان کشورهای دیگر این صفت بزرگ را ندارند. من به تمام مردم تاجیک آرزوی کامکاری ها و سربلندی هایی به بلندی آفتاب را دارم. به امید روابط فرهنگی مشترک میان دو کشور هم زبان و هم جوار همیشه آماده ام که با شما از یک هوای دوستی نفس بکشم.

سؤال: تاجیکستان برای شما چیست؟

جواب: تاجیکستان برای من یک دنیاست. دنیایی که در آن همه چیز هست. اگر هر جای دنیا به یک چیزی معروف است، پس تاجیکستان همه چیز دارد. اگر شما بپرسید که تاجیکستان چه دارد که مرا به خود می کشد، من می گویم که تاجیکستان چیزی ندارد که مرا به خود نکشد. من در تاجیکستان ایران را می بینم. ایرانی که همه اش سلامتی، نشاط، شادابی و امید بر آینده است. من در وظایف سنگین سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و سایر وظایف که بر عهده داشتم، در خدمت تاجیکستان عزیز بودم و هستم. من آخر عاشق تاجیکستان، شیفته تاجیکستانم!