دوشنبه, 21 مرداد 1392 ساعت 04:30
استاد سید محمد حسین شهریارین ترک شعرینده اوخشاما و مرثیه ژانری
بیر او شاق لیق دا خوش اولدوم او دائیرگوی قاچاراق
قوش کیمی داغلاراوچوب یئل کیمی باغلا کئچدی
صونرا، بیردن قاطارآ لتیندا قالیب، اوستومدن
دئیه بیلمم نه قدر سئل کیمی، داغلار کئچدی
اوره گیمدن خبرآلسان: ( نئجه کئچدی عمرون؟)
گوز یاشیملایازاجاق: ( من گونوم آغلار کئچدی )
مین اوچ یوزآلتیمش یئدی نجی ایلین شهریور آیی نیم ایگیرمی یئدی سینده ئوزمرثیه سینی ده، اؤز اوخشاماسینی دایازیپ دنیا حیاتی ایله بیریول لوق وداعلاشان استاد سید محمد حسین شهریار، چیرکین دنیایا دالغین گوزلرین همیشه لیک یومدو.
او بودارلیق دا اؤز گؤزل گوزلر و باخیشلار قارشیسندان ایتدی و باییردان اؤز ایچریسینه کؤره ن گوزلر و باخیشلار قارشیسندان ایتدی و باییردان اؤز ایچریسینه کؤچن شاعر اؤزوندن ده اللهینا دوغرو سفرائتدی.
اوبیریئرده دئمیشدیر ( گؤره سن منیم مرثیه می کیم دئیه جک؟ ) حال بوکی اؤزوده اؤز شعرینده ان حیرتلندیریجی مرثیه سینی دئمیشدیر.
شهریارین تورکجه یارادیجیلغی ندا مرثیه ژانری دؤرد حصه بولؤنمکده دیر. او اؤز روحی تلاطم لرینی یاندیریجی روحی وضعیتی نی بو دؤرد بؤلوم ده گوسترمیشدیر.
دیر: معصوم اماملار، دینی رهبرلر و کربلا حادثه سی شهیدلرینه عائد مرثیه لر.
ایکی: سیاسی مرثیه لر
اؤچ: دوست، تانیش، قوهوم اقربا و معاصرلری نین وفاتیندایازدیقی مرثیه لر
دؤرد: عمومی حیاتداباش وئره ن حسرتلره گؤره مرثیه.
بیلدیگنیزکیمی آذربایجان ادبیاتیندا 19 نجی میلادی عصرین آخرلاریناقدر تقریبا بوتون شاعرلرین دیوانیندا ائمه اطهار، اسلام پیغمبری و کربلا شهیدلری نین مرثیه سی مهم بیرحصه، نوع و ژانرکیمی شعر دیوانلاریمیزین ورقلرینی دولدور موشدور. ایستر غزل ژانری ایله مشهور اولان شاعرلر ایسترسه ده حتی ساتیرا ایله تانینمیش شاعرلرین تقریبا هامیسی یوزلرله بعضا مینلرله نوحه و مرثیه شعرینه مالک دیرلر.
دربندلی میرزا محمدتقی قمری، ماراغالی میرزا حسین دخیل، سارابلی واقف، زنجانلی ملامحمدعلی هیدجی، شماخی لی میرزه علی اکبر صابر، قبالی عباسقلی آقاباکیخانوف، نردلان لی شیخ علی طوطی ده ن دوتموش تبریزلی حاج رضا صراف، میرزاابوالحسن راجی، محمدامین دلسوز، جانسوز، عاصی عاصم، یحیوی اردبیلی، بیضا، انور، حاج حسین صحاف، میرزا صادق تائب، مشهدی علی اصغر دلریش، میرزه حسین کریمی، ذاکر، باکی، روفه گر، باقی، صابر، سالک، اظهر، مظهر و بوکیمی شاعرلر حتی ساتیریک اثر لری ایله مشهور اولان میرزاعلی خان لعلی یه قدر آذربایجان شیعه شاعرلری نین هامیسی مرثیه شعرلری یازمیشلار.
بو عنعنه آذربایجان کلاسیک ادبیاتی نین صؤن بویوک شاعری استاد سید محمد حسین شهریار واسطه سی ایله ده داوام ائتدیر یلمیشدیر.
استاد سید محمدحسین شهریاریان فارس دیلینده کی یارادیجیلغیندا مرثیه شعرلری ایله سیخ سیخ راستلا شیریق، آنجاق آذربایجان دیلینده یازدیغی اونون اثرلرینده حجم اعتباری ایله بودیلده کی شعرلری اساسا آز مقداردا اولدوغو اوچون مرثیه شعرلری ده بوقدردن آسیلی اولاراق آز حجم لی بیرمقداردا دیر.
اوباشقا شعرلرینده ده کئچمیش شاعرلردن الهام آلدیغی کیمی مرثیه شعرینده ده کئچمیش لریندن قایناقلانمیش قدیم زامانلاردا یازیلمیش مصراعلاری تضمین ائتمیشنظیره لر یازمیشدیر.
شهریارشناس لارین قیدینه گؤره شهریارین بیرینجی نوحه سی مشهدی علی اصغر دلریش ین یوز ایله یاخین آذربایجان لی لارین دیلینده گزن:
حسینه یئرلر آغلار گؤیلر آغلار
بتول و مرتضی، پیغمبر آغلار
بیتی ایله باشلانان شعری نه یازدیغی نظیره سی دیر. بو نوحه ده شهریار دقیق اولاراق سلف شاعری نین اوسلوبونو ایزله ییب واونون دئییم طرزی ایله نوحه یاز میشدیر.
حسین ین نوحه سین دلریش یازاندا
مسلمان شهلدیرکی کافر آغلار
کؤر اولموش گوزلرین قان دوتدی شمرین
کی گؤرسون اوز الینده خنجر آغلار
حسین ین کؤینگی زهراالینده
چکر قیها قیامت، محشر آغلار
آتاندا حرمله اوخ کربلاده
گوره یدین دشمن آغلار لشکر آغلار
قوجاغیندا گوره یدین ام لیلا
آلیب نعش علی اکبر آغلار
رباب، نیسگیل دؤشونده سود گورنده
علی اصغری یادا ئیلر آغلار
باشیندا کاکل اکبر هواسی
یئل آغلار سونبول آغلار عنبر آغلار
یازاندا آل طاها نوحه سین من
قلم گؤردوم سیزیلدار دفتر آغلار
علی شق القمر، محراب تیلیت قان
قولاق وئر مسجد اوخشار منبر آغلار
علی دن ( شهریار ) سن بیر اشاره
قوجاقلار قبری مالک اشتر آغلار
استاد شهریارین بوندان باشقا مرثیه اثرلری ده آذربایجان دیلینده شهریارین دیوانی نین صؤن نشرینده قید اؤلو نموشدور. او بودابی نوع ده کربلا شهیدلری و اسلام دینی رهبرلرینین شهادت و وفاتلارینا عائد یازدیغی مرثیه لردن علاوه او رهبرلرین یولونون ایزله ییجی لری و دوامچی لاری نادا اوخشامالار و مرثیه لر یازمیشدیر. اونون دینی فکر لریندن ایره لی گلن سیاسی عقیده لری نده ده مرثیه فورمی معین یئرتوتموشدور. او اسلام انقلابی نین شهیدلرینه و 8 ایل مدتینده ایران اسلام جمهوری سی نین ال به یاخا اولدوغو چتین محاربه ده جانلارینی الله یولوندا قویموش قوربانلارا فارسی و تورک دیللرینده مرثیه لریاز میشدیر.
استاد بعضا شهیدلرین آتاسی کیمی بعضا سفر برقوه لرین شاعری کیمی، بعضا ائلین آغ ساققالی کیمی حتی بعضا شهیدین آناسی نین دیلیندن ده مرثیه لریاز میشدیر.
بو موضوعدا، آنا لار اوخشا ماسی شعریندن ایکی پاچار نقل ائدیریک:
روحون گلدی پنجره یه گوردوم نه بیر گؤزل قوشدو
باخیش دئدی غمگین اولما بایرام گلدی ده صور و شدو
بیردن باخدیم یوخ اولدو قوش هئچ بیلمه دیم نه واخت او شدو
شاید منیم گؤزوم بیردن آچیلدی باغ جنته
شهید بالام بایرام سنین گوروش قالسین قیامته
اوشاق لیغین کیمی بالا اوره گیمده دولانیرسان
گؤزلریمده یاش اولورسان، قالانیرسان، جالانیرسان
هر دن ده بیرداغ غم اولوب اوره گیمده، قالانیرسان
داغلارکیمی باشی اوجا یاخشی چاتدین شهادته
شهید بالام بایرام سنین گؤروش قالسین قیامته
گاه اوزونو شهید آتا آنا لارینا توتوب دئییر:
آی آتالار، ای آنالار
احسانیز قبول اولو بدور
کوی مناده کسیلن
قربانیز قبول اولوبدور
بعضا ایسه
شهید بالام خئیرین اولسون
بهشتی یاتاغ ائیله دین
بهشتی لر سفره سینده
بیزی ده قوناغ ائیله دین
مصراعلاری ایله اؤزونو شهیدین آتا آناسی کیکی گورور.
استاد شهریارین بو شهیدلره ده یوزاللی مصراعدان عبارت ترکی دیلینده ایکی قطعه شعری واردیرکی استادین تورکجه دیوانی نین صون نشرینده علاوه اولونموشدور.
(مطلب ادامه دارد)...........................................
.
.
.
منتشرشده در
آنادیلیمده
آخرین‌ها از Super User
- درگذشت احياگر موسيقي «فلك» ، صفحه اول روزنامه اعتماد 1402/12/2
- بعثت شادابي حيات - صفحه اول روزنامه اعتماد 1402/11/18
- حضور در تئاتر لیلی و مجنون در تالار وحدت ؛ نمایشی از یعقوب صدیق جمالی
- عکس خوانی دکتر شعردوست (دیپلمات سابق و پژوهشگر آسیای میانه و قفقاز)
- بزرگداشت هشتادوچهارمین سالگرد تولد استاد ساوالان
