جمعه, 08 ارديبهشت 1396 ساعت 17:11

ساعتى در "باغ صبا" يا "باغ صائب تبريزى"

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)

ساعتى در "باغ صبا" يا "باغ صائب تبريزى"

هفته گذشته طبق معمول غالب سفرهاي اخیرم به تبريز، قرار ديدارى با برخی مسئولین ارشد شهری از جمله شهردار محترم تبريز داشتم، براى مذاكره پيرامون برخى مسائل از جمله #موزهٰ_استاد_شهريار و حوزه هاى فرهنگى، هنرى، منطقه اى و بين المللى شهردارى و شهو تبريز. شهردار محترم ديدار را در #باغ_صبا يا #باغ_صائب_ تبريزى قرار گذاشته بودند. فارغ از محتواى گفتگوهاى مفيد، چند نكته در مورد اين باغ و صائب تبريزى به بهانه اين پست تقديم مى دارم:

 باغ صائب تبریز در بلوار فارابی(چای کنار) واقع شده و قريب یک دهه است از ساخت أن مى گذرد. اين مجموعه  یکی از باغات بسیار با صفاى تبريز است كه از نظر ساختمانى مطابق با معماری سنتی ایرانی میباشد.

صائب تبريزى است يا أصفهاني؟

برگزارى اين جلسه خاطره اى را تداعى كرد كه ذكر آن را خالى از فايده نمى دانم. دههٰ هفتاد من عضو كميته هاى فرهنگى و ارتباطات #دفتر_يونسكو_در_تهران بودم. در آن سالها بر اساس برنامه اى از يونسكو كه دههٰ بزرگداشت مشاهير شرق ناميده شده بود، براى برخى مشاهير عرصه هاى علم، ادب، فلسفه ، تاريخ و حتى طب و... با حمايت يونسكو برنامه هاى وزينى با حضور شخصيتهاى مطرح در داخل و خارج برگزار مى شد و بعضاً دبيركل يونسكو حضوراً يا با إرسال پيام پشتيبانى آن سازمان جهانى را إعلام مى كرد. بزرگداشت صائب يكى از آن موارد بود كه مقرر شده بود در اصفهان برگزار شود. اينجانب با حضور جدى و دفاع جانانه در جلسات استدلال مى كردم كه صائب گرچه در اصفهان از دنيا رفته است، اما در تبريز متولد شده و بنام صائب تبريزى معروف است. يكى از استدلالهاى مدافعين برگزارى بزرگداشت_صائب در اصفهان اين بود كه مدفن صائب اكنون از جاهاى ديدنى اصفهان و محل زيارت دوستدارانش مى باشد، در حاليكه در تبريز هيچ بنايى به نام صائب وجود ندارد. ايراد به حقى بود كه به مشئولين استان و شهر منتقل شد و بايد از آنان متشكر بود كه اين باغ باصفا را بنام #باغ_صائب_تبريزى آراستند و پيراستند و به بهره بردارى رساندند. اما بشنويد از آن سوى قضايا، كه پس از چند جلسه بالاخره يونسكو موافقت كرد كه #بزرگداشت_صائب_ تبريزى_در_تبريز برگزار شود، تصور مى كردم وقتى اين مصوبه را به تبريز بياورم، مسئولين محلى وقت تبريز بلافاصله ستادي با حضور ارگانهاى ذيربط تشكيل مى دهند و برنامه اى درخور برگزار مى شود. اما چه گويم كه مراكز علمى و دانشگاهى أن را برعهده ادارات كل اجرائى و فرهنگى استان مى دانستند و بالعكس. و عذر مقبول هميشگى كمبود يا فقدان بودجه و اعتبار كافى استدلالى بود كه هيچ پاسخى نداشت... بعداز اين واقعه مدتها خود را سرزنش مى كردم كه اگر براى آوردن اين مراسم به تبريز اصرار نمى كردم، لاأقل در اصفهان برگزار مى شد.

               ********************************

صائب در برخى ابيات به مولد خود اشاره كرده است از جمله گفته است:

صائب از خاك پاك تبريز است.      هست سعدى گر از گل شيراز

زخاك پاك تبريزست صائب مولد پاكم.     از آن با عشقباز شمس تبريزى سخن دارم

                  ******************************
 
میرزا محمّدعلی صائب تبریزی در سال ۱۰۰۰ هجری در تبریز زاده شد. پدر او تاجری معتبر بود. خانوادهٔ صائب جزو هزار خانواری بودند که به دستور شاه عباس اول صفوی از تبریز کوچ کرده و در محله عباس‌آباد اصفهان ساکن شدند،و این مردم را تبارزه (تبریزی‌های) اصفهان می‌نامیدند.

صائب در اصفهان به آموختن علوم عصر پرداخت. در جوانی به حج رفت و در بازگشت به مشهد سفر کرد.

صائب در سال ۱۰۳۴ ه. ق از اصفهان عازم هندوستان شد و بعد به هرات و کابل رفت. حکمران کابل، خواجه احسن‌الله مشهور به ظفرخان، که خود شاعر و ادیب بود، مقدم صائب را گرامی داشت. ظفرخان پس از مدتی به خاطر جلوس شاه جهان، عازم دکن شد و صائب را نیز به همراه خود برد.

در سال ۱۰۴۲ ه‍. ق صائب به ایران بازگشت و در اصفهاناقامت گزید. شاه عباس دوم صفوی به او مقام ملک‌الشعراییداد. صائب هشتاد سال زندگی کرد و در اصفهان دیده از جهان فروبست. درگذشت او در سال ۱۰۸۶ یا ۱۰۸۷ ه. ق بوده‌است. آرامگاه او در اصفهان، در محلهٔ لَنبان، در محلی است که در زمان حیات او معروف به تکیه میرزا صائب بود. مقبرهٔ صائب در باغچه‌ای در اصفهان در خیابانی که به نام او نامگذاری شده‌است قرار دارد.

صائب تبریزی شاعری کثیرالشعر بود، شمار اشعار صائب را از شصت هزار تا صد و بیست هزار بیت گفته‌اند. آثار صائب جز سه چهار هزار بیت قصیده و یک مثنوی کوتاه و ناقص به نام قندهارنامه و دو سه قطعه، همگی غزل است. افزون بر فارسی وی هفده غزل به ترکی آذربایجانی نیز دارد.

 


 .

صائب را شاعر تک‌بیت‌ها نیز گفته‌اند. از بیت‌های مشهور اوست:

 
پاکان ستم ز جور فلک بیشتر کشند   گندم چو پاک گشت خورَد زخم آسیا
همچو کاغذباد گردون هر سبک‌مغزی که یافت   در تماشاگاه دوران می‌پراند بیشتر
اظهار عجز نزد ستم پیشه ابلهیست   اشک کباب موجب طغیان آتش است
به فکر معنی نازک چو مو شدم باریک   چه غم ز موی‌شکافان خرده‌بین دارم
پر در مقام تجربت دوستان مباش   صائب غریب و بی‌کس و بی‌یار می‌شوی

نازک‌خیالی در تصویر صائب سوی چمن چو آب روان شو که غنچه‌ها|چون ماهیان تشنه دهان باز کرده‌اند 

خواندن 3115 دفعه آخرین ویرایش در جمعه, 08 ارديبهشت 1396 ساعت 17:11

نظر دادن

یادی از دوران نمایندگی در مجلس شورای اسلامی

پشت صحنه حضورم در برنامه زير نور ماه در شبكه جهانى سحر

تازه ها

درگذشت احياگر موسيقي «فلك» ، صفحه اول روزنامه اعتماد 1402/12/2

درگذشت احياگر موسيقي «فلك» ، صفحه اول روزنامه اعتماد 1402/12/2

شنبه, 19 اسفند 1402 09:38

استاد دولتمند خال‌اف‌ خواننده «آمدم ‌اي شاه پناهم بده» و «دور مشو، دور مشو» به ابديت پيوست.  دوست گرامي‌ام استاد دولتمند خال‌اف، آهنگساز، نوازنده و احياگر موسيقي «فلك»‌ دار فاني را...

بعثت شادابي حيات - صفحه اول روزنامه اعتماد 1402/11/18

بعثت شادابي حيات - صفحه اول روزنامه اعتماد 1402/11/18

پنج شنبه, 19 بهمن 1402 12:00

غبار كدورت و تيرگي فرونشسته بر جهان چنان غليظ بود كه گويي هيچ صبحي در پس پرده نيست و خورشيد روشناي خويش را براي هميشه از زمين برگرفته است و...

حضور در تئاتر لیلی و مجنون در تالار وحدت ؛ نمایشی از یعقوب صدیق جمالی

حضور در تئاتر لیلی و مجنون در تالار وحدت ؛ نمایشی از یعقوب صدیق جمالی

سه شنبه, 10 بهمن 1402 18:18

نمایش لیلی و مجنون به کارگردانی و نویسندگی یعقوب صدیق جمالی به زبان ترکی آذربایجانی بر اساس مثنوی «لیلی و مجنون» اثر حکیم ملا محمد فضولی در تالار وحدت تهران...

بزرگداشت هشتادوچهارمین سالگرد تولد استاد ساوالان

بزرگداشت هشتادوچهارمین سالگرد تولد استاد ساوالان

پنج شنبه, 21 دی 1402 18:25

روز یکشنبه سوم دی ماه کانون هنرمندان آذربایجان در تهران ، مراسمی به مناسبت هشتاد و چهار سالگی استاد حسن مجید زاده متخلص به ساوالان برگزار کرد . در این...

" جلوه رفیع جلال "، پاسداشت نیم قرن تلاش استاد جلال رفیع در عرصه روزنامه نگاری

" جلوه رفیع جلال "، پاسداشت نیم قرن تلاش استاد جلال رفیع در عرصه روزنامه نگاری

پنج شنبه, 21 دی 1402 15:22

تالار سید محمود دعائی در موسسه اطلاعات روز سه شنبه دوازدهم دی ماه شاهد مراسمی به یاد ماندنی بود . این مراسم که برای تجلیل از خدمات نیم قرن استاد"...

پای سخن شاگرد استاد شهریار ؛ بسیاری از اشعار شهریار منتشر نشده است.

پای سخن شاگرد استاد شهریار ؛ بسیاری از اشعار شهریار منتشر نشده است.

سه شنبه, 23 آبان 1402 15:34

 شاعر و نویسنده زبان و ادبیات فارسی و از شاگردان استاد شهریار بیان کرد:متاسفانه شهریار شناسی در ایران هنوز بسیار ضعیف است، درحالیکه در دانشکده های پیرامونی لااقل در دانشکده...

حق تكثير كليه محتواى تصويرى، صوتى و نوشتارى اين وبسايت متعلق است به على اصغر شعردوست .