رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی
ادامه تهاجمات رژيم عراق به مرزهاي غربي جمهوري اسلامي ايران (1359 ش)
صدام حسين، ديكتاتور بعثي عراق، از همان ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي، بغض و كينه خود را نسبت به ايران آشكار نمود و به طور آشكار و پنهان، درصدد تعرض به انقلاب اسلامي برآمد. اعزام ستون پنجم عراق به خوزستان براي انجام اقدامات تخريبي، اخراج دهها هزار ايراني تبعه عراق و اهداء هزاران قبضه اسلحه سبك به شيوخ منطقه نيز در اين راستا صورت گرفت. همچنين رژيم جنگطلب عراق از اوايل پيروزي انقلاب اسلامي تا شروع جنگ تحميلي، 563 مورد تجاوز زميني، 221 مورد تجاوز هوايي و 24 مورد تجاوز دريايي به سرزمين اسلامي ايران صورت داد و تنها از ابتداي سال 1359 تا پايان شهريور همان سال، جنگ افروزان بعث عراق، حداقل روزي سه بار به حريم كشورمان تجاوز ميكردند. اين تجاوزات سرانجام به آغاز جنگ تحميلي عراق عليه ايران و در 31 شهريور 1359 شروع هشت سال جنگ خونين انجاميد.
شهادت آيتاللَّه "علي قدوسي" دادستان كل انقلاب اسلامي (1360 ش)
آيتاللَّه شيخ علي قدوسي در سال 1306 در نهاوند به دنيا آمد. در 15 سالگي به تشويق پدر كه عالم معروف شهر بود، راهي قم شد و به تحصيلات حوزوي روي آورد. پس از اتمام سطح، از درس خارج آيتاللَّه بروجردي و حضرت امام بهره برد و فلسفه را از علامه طباطبايي فراگرفت. آيتاللَّه قدوسي در فراگيري رموز فلسفه از خود نبوغ فراواني بروز داد به گونهاي كه مورد توجه خاص استاد قرار گرفت و علامه طباطبايي، ايشان را به دامادي خود پذيرفت. وي از سال 41 به جريان سياسي ضدرژيم پيوست و در اين راه متحمل سختيهاي فراوان و زندان گرديد. شهيد قدوسي از اعضاي جامعه مدرسين حوزه علميه قم و مورد اعتماد قاطع زُعماي حوزه بود و در دوران انقلاب با پيروي از راه امام، همگام با مردم، نهايت تلاش خود را در پيروزي انقلاب اسلامي به كار بست. اين مجاهد نستوه پس از پيروزي نهضت اسلامي، از طرف حضرت امام(ره) به دادستاني كل انقلاب اسلامي، منصوب شد و در اين سنگر به خدمت پرداخت. سرانجام اين عالم رباني در اثر انفجاري توسط منافقين كوردل به فيض شهادت نائل آمد و در حرم حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.
شهادت سرتيپ "وحيد دستجردي" رييس كل شهرباني كشور (1360ش)
سرهنگ هوشنگ وحيد دستجردي در سال 1304 در اصفهان به دنيا آمد. وي پس از پشت سرگذاشتن دروس ابتدايي و متوسطه، در سال 1328 وارد آموزشگاه شهرباني شد و پس از 32 سال خدمت در پستهاي مختلف باز نشسته شد. اين شهيد بزرگوار كه از طرفداران نهضت اسلامي به رهبري امام خميني(ره) به شمار ميرفت، پس از پيروزي انقلاب، در اسفند 1357 به خدمت دعوت گرديد و در 24 اسفند 1359 به رياست شهرباني كل كشور منصوب شد. سرهنگ وحيد دستجردي سرانجام در واقعه انفجار دفتر نخست وزيري در 8 شهريور 1360 به شدت زخمي شد و شش روز بعد بر اثر جراحات وارده، به شهادت رسيد و در بهشت زهراي تهران به خاك سپرده شد.
تيرگي روابط سياسي ايران و كويت (1366 ش)
در پي پشتيبانيهاي مكرر سياسي و اقتصادي دولت كويت از رژيم بعث عراق جهت ادامه تجاوزات اين رژيم به خاك جمهوري اسلامي ايران، از دهم تا چهاردهم شهريور 66، سه فروند موشك "سرگردان" به خاك كويت اصابت كرد كه آخرين آن، خسارت كلي به بار آورد. دولت كويت كه جمهوري اسلامي را مسؤول اين حملهها ميدانست، با ارسال شكايتي به سازمان ملل خواستار اقدامات بازدارنده اين سازمان عليه ايران گرديد و در پي آن، ارتباط خويش را با ايران به حداقل رساند.
درگذشت دانشمند معاصر دكتر "سيد مرتضي آيت اللَّه زاده شيرازي" (1379 ش)
دكتر سيد مرتضي آيت اللَّه زاده شيرازي از نوادگان ميرزاي بزرگ شيرازي، در سال 1307 ش در نجف اشرف به دنيا آمد. وي پس از آن كه دروس حوزوي را در نجف و سپس تهران پشت سرگذاشت، در 23 سالگي به دانشكده معقول و منقولِ دانشگاه تهران راه يافت و پس از اخذ ليسانس، جهت گذراندن دورههاي فوق ليسانس و دكتري، راهي دانشگاه قاهره گرديد. دكتر شيرازي در طول اقامت ده ساله خود در مصر و اخذ دكتراي زبان و ادبيات عرب، به مدت پنج سال در دانشگاه الازهر به تدريس زبان و ادبيات فارسي اشتغال داشت و سپس براي گذراندن دوره تخصصي زبانهاي سامي، وارد دانشگاه كمبريج انگلستان شد. وي در طول حيات علمياش، به مدت 21 سال سردبير نشريه علمي و پژوهشي دانشكده ادبيات بود و به تأليف و ترجمه بيش از 25 اثر و نگارش حدود بيست مقاله در مجلات معتبر داخلي و خارجي توفيق يافت. برخي از آثار استاد شيرازي بدين قرارند: ترجمه كتاب الادب المقارِن با نام ادبيات تطبيقي، فرهنگ اصطلاحات روز و فرهنگ چند زبانه مجمعُ اللُّغات. اين استاد فرزانه سرانجام پس از عمري تلاش خستگيناپذير در چهاردهم شهريور 1379 ش در 72 سالگي بر اثر عارضه قلبي چشم از جهان فروبست و در قبرستان شيخان قم به خاك سپرده شد.
اسامی کامل انتخاب شدگان انجمن های شهرستان و استان اعلام شد و حزب دولتی ایران نوین با دخالت کامل انتخابات را برد(1349ش(
ایران و ابوظبی در تعیین مرزهای آبی به توافق رسیدند(1350ش(
حضرت آیت الله العظمی سید محمود شاهرودی که از اعاظم و بزرگان مراجع تقلید شیعه در نجف بودند بدرود زندگی گفتند(1353ش(
دکتر محسن هشترودی، ریاضی دان، استاد ممتاز دانشگاه و اشعر در سن 69 سالگی درگذشت(1355ش(
کارگران کارخانجات ماشین سازی اراک و فولاد اصفهان اعتصاب کردند(1357ش(
از طرف محمدعلی شاه فرمان رئیس الوزرائی به نام میرزا احمدخان مشیرالسلطنه صادر شد. (1286ش(
انتخابات هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به عمل آمد. (1294ش)
مؤتمن الملک به ریاست و عدل الملک و سید محمدصادق طباطبائی به نیابت ریاست انتخاب شدند.
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری
ولد "حكيم ناصر خسرو قبادياني" شاعر مشهور ايراني(394 ق)
ابومعين ناصر بن خسرو قبادياني در بلخ به دنيا آمد. وي از كودكي در محضر اساتيد زمان خود، به تحصيل علم و دانش و حفظ قرآن پرداخت. ناصر خسرو علاوه بر ادبيات فارسي و عربي با بيشتر علوم زمان خود همچون حساب، هندسه، نجوم، طب، داروشناسي و الهيات نيز آشنا شد. ناصرخسرو در ابتدا شغل دبيري در دربار محمود و مسعود غزنوي داشت، اما پس از چندي بر اثر تحولي كه در افكار و انديشههاي او پديد آمد از سياست كنارهگيري كرد و به تحقيق در اصول و عقايد مذاهب مختلف و سير و سفر پرداخت. او در مسافرتي كه به مكه و قاهره كرد، از خليفهي فاطمي، مذهبِ اسماعيلي را پذيرفته و به رياست اسماعيليانِ خراسان برگزيده شد. ناصرخسرو با لقب "حُجّتِ زمين خراسان" به ايران بازگشت، ولي از بيم دشمنان و متعصّبان خراسان، به ناحيهي بَدَخشان در افغانستان امروزي پناه برد و در همان جا بدرود حيات گفت. حاصل سفر هفت سالهي ناصرخسرو، كتاب سفرنامه است كه از نظر تاريخي و جغرافيايى حايز اهميت است. وي افكار و اعتقادات خود و همچنين حكمتها و موعظههاي بسياري را در قالب آثار و اشعارش بيان كرده است. زاد المسافرين، خوان اَخوان و وجه دين از ديگر آثار اين شاعر بزرگ ايراني است. خاصيت عمدهي شعر ناصر خسرو، اشتمالِ آن بر مواعظ و حِكَم بسيار است. همچنين جنبهي دعوتِ مذهبيِ او، به اشعارش رنگ دينيِ آشكاري داده است و ذهن علمي او نيز باعث شد كه در بيان مقاصد خود، به شدت تحت تاثير روش منطقيان قرار گيرد. حكيم ناصر خسرو قبادياني، بيترديد يكي از شاعران بسيار توانا و سخنآور زبان فارسي است كه داراي طبعي نيرومند و سخني استوار و قوي و اسلوبي نادر و خاص خود ميباشد.
ورود سپاهيان مصر و عثماني به مدينه و خارج كردن شهر از دست وهابيان(1227 ق(
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی
آغاز طغيان رودخانه بزرگ "هوانْگْ هو" در چين (1887م)
سيل عظيمي كه بر اثر طغيان رود بزرگ هوانْگْهو در پنجم سپتامبر 1887م در چين آغاز شد، بيش از يك ماه جاري بود. در اثر اين سيل و پيامدهاي آن، در حدود نهصد هزارنفر جان خود را از دست دادند. همچنين چندين شهر، صدها روستا و زمينهاي زراعيِ بسياري در اثر طغيان رود هوانگ هو از بين رفت. رودخانه هوانگ هو به طول 5200 كيلومتر، در شرق چين جريان دارد.
مرگ "پير لاكْلو" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1803م)
پيِر شودرلو دو لاكْلو، اديب و نويسنده معروف فرانسوي در 18 اکتبر 1741م در خانوادهاي اشرافي در شهر آمين فرانسه به دنيا آمد و در هجده سالگي وارد ارتش سلطنتي فرانسه شد. وي همزمان به سرودن چندين منظومه پرداخت و به دنياي ادب پا نهاد. پس از مدتي، شوق لاكلو به ادبيات و فراغتي كه يافته بود او را به فكر نوشتن رماني انداخت كه بتواند معايب و مفاسد جامعه را وصف كند و غوغايى برانگيزد كه تا آن زمان سابقه نداشته است، پس شش ماه مرخصي گرفت و بلاانقطاع به كار پرداخت تا اينكه شاهكار خود، رمان گزند دلبستگي را در سال 1783م انتشار داد. اين اثر بلافاصله فروشي غير منتظره يافت، چنانكه پس از يك ماه، از آن تجديد چاپ به عمل آمد و در زمان حيات نويسنده، پنجاه بار به چاپ رسيد و هرگز از توفيق آن كم نشد. اما اين پيروزي برقآسا با چنان جنجال و غوغايى روبرو گشت كه هيچ شاهكاري تا آن زمان چنان رسوايى و سر و صدايى به همراه نياورده بود، حتي شغل نظامي لاكلو را به خطر انداخت و موجب شد كه او را به صفاتي چون، جاني، ملحد و كفرگو متصف كردند و كتابش را زهرآگين خواندند. گزند دلبستگي گرچه به طور رسمي از طرف دادگاه محكوم گشت، به هيچ وجه موجب تكدُّر خاطر نويسنده نشد، زيرا توانسته بود تير خود را به هدف بنشاند و چنانكه خواسته است فساد جامعه را با صداقت و صحت بيسابقهاي پيش چشم آورد. لاكلو از آن پس به عنوان نويسندهاي برجسته به محافل ادبي راه يافت و چنان نفوذي بر خوانندگان برجاي گذارد كه همه با كنجكاوي در صدد برآمدند تا فاسد الاخلاقها و بيعفتها را كه در لباس قهرمانان داستان معرفي شده بودند، بشناسند. كتاب كه در آغازْ همچون هجوي از آداب و رسوم و فساد طبقه اشرافي تلقي گشت، به تدريج توجه نسل بعد را به نكتههاي تازهتري جلب كرد كه بر ارزش آن افزود. تيزبيني و دقت و صحت تحليل رواني و اخلاقي آميخته با روشني و سادگي شيوه نگارش و واقعي بودن رفتارها و گفتارها، همه موجب گشت تا گزند دلبستگي در ميان رمانهاي درجه اول فرانسه مقام واقعي خود را به دست آورد و شاهكاري به شمار آيد. لاكلو پس از آن براي جبران گذشته، اثري را با عنوان تعليم و تربيت زنان آغاز كرد كه به پايان نرسيد. او كه به فساد اخلاق معروف شده بود ميخواست در اين اثر، خود را به صورت عالم علم اخلاق بنماياند و از تقوا و فضيلت دفاع كند. لاكلو در ارتش به سبب اظهارنظرهاي تند و بيپروا و نوشتن مقالههاي انقلابي، خشم وزير جنگ فرانسه رابرانگيخت كه به تبعيد او منجر گشت تا بتواند به تدريج با انضباط زندگي در ارتش خو بگيرد. لاكلو در جريان انقلاب كبير فرانسه به گروه تندروها پيوست ولي با سقوط آنان به زندان افتاد و پس از آزادي، آرامش را بر سياست ترجيح داد. وي در اواخر عمر به مقام ژنرالي نائل آمد تا اينكه در 5 سپتامبر 1803م در شصتودو سالگي درگذشت. مقام پيِر لاكلو و نفوذ مهمي كه در دوره انقلاب فرانسه داشت به كلي فراموش شد، اما انقلابي كه كتاب گزند دلبستگي در تاريخ ادبيات و افكار و احساس مردم به وجود آورد، انقلاب واقعي او به شمار آمد.
امضاي معاهده "پورْتْسْموت" و پايان جنگ بين روسيه و ژاپن (1905م)
طي قرن نوزدهم، روسيه همانند ديگر قدرتهاي اروپايى، با دست اندازي به خاك چين، مرزهاي شرقي خويش را توسعه ميداد. در همان حال، چون ژاپن از طرفي چين را لقمه چرب و نرمي براي توسعهطلبيهاي خود مييافت و از سوي ديگر در مورد مناطق شبهجزيره كره و سرزمين منچوري با روسيه اختلاف داشت، به دنبال بهانهاي براي آغاز جنگ و درآويختن با روسيه بود. در اين حال، در روز هشتم فوريه 1904م، نيروهاي ژاپن بدون اعلان جنگ و به طور غافلگيرانه، ناوگان روسي را در بندر پِرْتْ آرتور كه در اجاره روسها بود، مورد حمله قرار دادند و به دنبال آن، در مناطق متصرفي روسيه در منچوري، نيرو پياده كردند. در طي اين نبرد، قواي روسيه متحمل شكستهاي پيدرپي شدند و براي اولين بار، يك دولت آسيايى توانسته بود يك قدرت غربي را شكست دهد. به دنبال اين شكستها، دولت روسيه كه توان ادامه جنگ را نداشت سرانجام با ميانجيگري امريكا، در پنجم سپتامبر 1905م قرارداد صلح پورْتْسْموت را با ژاپن امضا كرد. به موجب اين قرارداد، نيمه جنوبي جزيره ساخالين و بندر پرت آرتور در شرق روسيه و نيز شبهجزيره كره تحتالحمايه ژاپن شد. لطمهاي كه با امضاي اين قرارداد بر حيثيت نيكلاي دوم، تزار روس وارد آمد، زمينهساز انقلاب 1905م روسيه را فراهم آورد.
وقوع خونين ترين نبرد ميان فرانسه و آلمان در جريان جنگ جهاني اول (1915م(
مرگ "شارْلْ پگي" نويسنده و اديب فرانسوي (1941م)
شارل پگي، شاعر و نويسنده فرانسوي در هفتم ژانويه ۱۸۷۳م در فرانسه به‌دنيا آمد. وي در جواني وارد نظام شد اما پس از چندي آن را رها كرد و پس از ورود به دانشسراي عالي پاريس، از پايان اين دوره نيز صرفنظر كرد. پگي از آن پس به نويسندگي روي آورد و در سال ۱۹۰۰م نشريه دفترهاي دوهفتگي را بنيان گذارد كه انتشار آن تا زمان مرگش ادامه يافت. مطالب اين نشريه شامل انديشههاي مختلف و مباحث گوناگون در قلمرو افكار بود كه با بينشي روشن طرح ميگرديد. قدرت خستگيناپذير پگي در القاي فكر و پرخاشگري و حساسيت فراوان و همچنين نظريههايش در سلسله نوشتههاي اين دفتر آشكار شده است. پگي براي ادراك عمق و عظمت عالم انساني و عالم هنر، هم با اشارات و كنايات سمبوليسم و نمادگرايى مخالف است و هم با صراحت ناتوراليسم كه در آن بيشتر به تقليد دقيق و مو به موي طبيعت پرداخته ميشود. مذهب پگي، نوعي مذهب شاعرانه بود بدون قيد و مستقل از هر نوع قانون خشك مذهبي. مسائل مربوط به خدا در وجود پگي با نوعي عرفان آميخته بود. شارل پگي هرچند از جانب بسياري از نويسندگان بزرگ عصر خود تحقير ميشد و انتقاد او به كليسا مورد هجوم واقع ميگرديد، اما بعدها پيشرو گروهي از نسل جوان گشت و آثارش از مهمترين آثار در طول نيمه اول قرن بيستم ميلادي به‌شمار آمد به‌طوري‌که حتي مقامات دانشگاهي و كليسايى آن را ستودند. شيوه نگارش پگي چنان است كه دست يافتن به انديشههايش را دشوار ميسازد. نثرش همراه با تكرار خستگي‌ناپذيري است كه تازگي و ابتكار فكري او را از چشم عامه مردم، دور نگه ميدارد. آثار كامل پگي پس از مرگ او در پانزده جلد منتشر شد و آثار كامل منظوم وي در سال ۱۹۴۱م به چاپ رسيد. شارل پگي سرانجام در پنجم سپتامبر سال ۱۹۱۴ ميلادي در سن چهل و يك سالگي درگذشت.
حمله به ورزشكاران اسرائيلي در المپيك مونيخ از سوي كماندوهای فلسطيني (1972م)
در طي برگزاري بازيهاي المپيك مونيخ 1972م، هشت فلسطيني در پنجم سپتامبر 1972م عازم خوابگاه ورزشكاران اسرائيلي در دهكده المپيك شده و دوازده نفر از آنان را به گروگان گرفتند. آنها سپس اخطار كردند اگر رژيم صهيونيستي 260 تن از همكاران فلسطيني آنان را از زندانهاي خود آزاد نسازد، گروگانها را به قتل خواهند رساند. پس از محاصره محل گروگانگيري توسط پليس آلمان، فلسطينيان خواسته خود را تغيير داده و خواهان عزيمت به يك كشور عربي به همراه گروگانها شدند. در اجراي ظاهري خواسته فلسطينيها، دو فروند بالگرد همراه با گروگانها راهي يكي از فرودگاههاي نظامي آلمان شدند. اما به محض پياده شدن از بالگرد، برق فرودگاه قطع شد و ماموران آلماني به سوي فلسطينيان آتش گشودند. فلسطينيها نيز با مشاهده اين وضعيت ابتدا هر دوازده گروگان اسرائيلي را يك جا اعدام كرده و پس از آن در محوطه فرودگاه با ماموران به زد و خورد مسلّحانه پرداختند. در اين عمليات يك مامور آلماني و 5 فلسطيني جان خود را از دست دادند و سه فلسطيني ديگر نيز دستگير شدند. همچنين دو بالگرد آلماني كه چريكها و گروگانها با آنها از دهكده المپيك به فرودگاه آمده بودند طي درگيري، توسط فلسطينيها به آتش كشيده شد. پس از اين رويداد، هواپيماهاي رژيم صهيونيستي به تلافي كشتار مونيخ، مواضع فلسطينيها را در لبنان به شدت بمباران كردند. طراح اصلي اين عمليات ابوحسن سلامه بود كه هفت سال پس از حادثه مونيخ در بيست و دوم ژانويه 1979م توسط عوامل سازمان جاسوسي اسرائيل، موساد ترور شد
گشايش مسجد بزرگ دارالبيضاء در كشور افريقايي مراكش (1993م)
بناي مسجد بزرگ دارالبيضاء در مراكش، آميزهاي از تكنيك امروزي و منارههايى به سبك هنر اسلامي است. شبستان اصلي مسجد، 25 هزار نمازگزار و صحن اطرافِ آن، 750 هزار نمازگزار را در خود جاي ميدهد. گچبريهاي زيبا با طرحهاي هندسي، نمازخانه اصلي را زينت دادهاند. همچنين در مجاورت مسجد، يك كتابخانه و يك حوزه علميه بنا شده است. اين مسجد با شكوه، در روز پنجم سپتامبر 1993م طي مراسمي گشايش يافت.
درگذشت "مادر تِرزا" بانوي خدمتگزار بشريت (1997م)
خانم آگنِس گوك بژازين معروف به مادر تِرزا كه به خاطر اعمال انساني خود در تمام دنيا آوازه دارد، در سال 1910م در يوگسلاوي به دنيا آمد. وي در كودكي به صومعه پيوست و در 18 سالگي به همراه يك گروه مذهبي به هند اعزام شد. ترزا پس از 19 سال تبليغ مذهبي در نقاط مختلف هند، تصميم به خدمت دائمي به محرومان گرفت. از اين رو در هندوستان اقامت گزيد، زيرا محرومترين و فقيرترين مردمان را در اين سرزمين ديده بود. مادر تِرِزا با تاييد و حمايت مهاتماگاندي، رهبرهند، و جواهرلعلنهرو، نخست وزير اين كشور، مؤسسه خيريهاي به نام بنياد خيريه مبلّغين در كلكته تأسيس كرد و با دريافت كمكهاي مردمي، امدادهاي خود را در سراسر هند وسعت داد. از آغاز دهه 1970م مادر تِرِزا فعاليت خود را در پهنه جهان گسترش داد و در هر مصيبت بزرگي از قحطي در افريقا گرفته تا زلزله در ارمنستان و فاجعه چرنوبيل در شوروي و گسترش بلاي ايدز در نقاط مختلف جهان، او و گروههاي زير نظرش، از نخستين امداد رساناني بودند كه خود را به محل واقعه ميرساندند. به دليل همين خدمات انسان دوستانه بود كه در سال 1979م كميته انتخاب شايستهترين نامزدها براي دريافت جايزه صلح نوبل، از ميان نامزدهاي دريافت اين جايزه مادر تِرِزا را بهترين و شايستهترين فرد تشخيص داد. با اين حال وي تمام پول اين جايزه را به امور خيريه اختصاص داد. وي كه به دليل علاقه شديد به مردم تهيدست هند، به تابعيت اين كشور درآمده بود و در زماني كه بيش از پنجاه سال در راه بهبود زندگاني مردم اين كشور كوشيد، در نهايت در سال 1992م موفق به اخذ جايزه سال هند به نام بهارات شير و مالي از دست رئيسجمهور هند گرديد. مادر ترزا در طول ساليان فعاليت خود، بيش از 350 مؤسسه خيريه را در نقاط مختلف جهان تأسيس كرد كه بيشتر آنها به خدمات درماني اشتغال دارند. بنياد خيريه مبلغين در سالهاي پس از مرگ مادر ترزا نيز شعبات خود را افزايش داد به طوري كه در 125 كشور جهان، داراي بيش از 570 مركز ميباشد. مادر ترزا در ميان چهرههاي مشهور جهان در قرن بيستم، بيترديد يكي از سادهترين و معموليترينِ آنهاست و خود او نيز تا پايان عمر بر اين نكته تاكيد داشت كه هيچ خصوصيت و مزيّت برجستهاي بر سادهترين مردم جهان ندارد. وي بهترين عبادت را خدمت به فقرا و محرومان ميدانست و ميگفت: اگر چه امكان دارد ياري فردي به تنگدستانْ چون قطرهاي در اقيانوس شمرده شود، ولي بدون اين قطرهها، هيچگاه اقيانوس پديد نميآيد. يكي از مجلات معتبر در نشريه ويژه مردان و زنان بزرگ قرن بيستم، او را قديسه قرن خواند. مادر ترزا سرانجام پس از عمري خدمت به مردم دنيا، در پنجم سپتامبر 1997م در سن 87 سالگي درگذشت و پس از شركت هزاران نفر از نقاط مختلف جهان در مراسم خاكسپاري او، در كلكته به خاك سپرده شد.
درگذشت آلبرت شوايتزر ، طبیب و دانشمند (1965م)
دكتر آلبِرْتْ شوايْتْزِر پزشك انساندوست فرانسوي در 14 ژانويه سال 1875م در شهر كايْزْبِرْگْ اِلْزاس فرانسه به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات دانشگاهي خود، به علم و هنر پرداخت و از آن پس، زندگي خود را وقف خدمت به بشريت نمود. اعتقاد شوايتزر بر اين بود كه دنيا رؤياي شگرفي از عشق به زندگي است كه خودش عليه خودش دستهبندي كرده است. براي مبارزه با چنين طرز تفكري، او دارويى پيشنهاد كرد كه "احترام به زندگي" نام گرفت. شوايتزر بر اين عقيده بود كه بايد براي سايرين كار كرد و آنان را ياري نمود. هر كس ميتواند براي روح خود، مطمئنترين منبع صلح و رضايت خاطر را فراهم آورد، زيرا آنچه كه امروز دنيا به آن نياز دارد و فاقد آن است، كمك به همنوعان ميباشد. شوايتزر عليرغم دعوت دانشگاههاي مختلف امريكا و اروپا براي تدريس در رشتههاي فلسفه، الهيات، تاريخ و ادبيات، اين امتيازات دنيايى را رها كرد و به تكميل تحصيلات خود در علم پزشكي پرداخت. وي همچنين هنگامي كه مردم قاره افريقا را محتاجتر از ديگران براي درمانهاي روحي و جسمي يافت، با وجود موانع فراوان، راهي كشور افريقايى گابن گرديد و خدمت به مردم محروم و ستمديده آن كشور را آغاز كرد. وي بر اساس فلسفه نويني كه براي احياي شرافت بشري ارائه كرده بود، همزمان با درمان بيماران افريقايى، سعي در جايگزين كردن آداب جديد به جاي رسوم خرافي كهن رايج در قبايل گابن داشت. او در طي پنجاه سال كار درمان در ميان قبايل بدوي افريقا، جان هزاران نفر را از مرگ نجات داد و خدمات بسزايى به انجام رساند. شوايتزر همچنين به تأسيس و ساخت بيمارستانهاي متعدد اقدام كرد و در ارتقاء بهداشت منطقه كوشش نمود. دكتر شوايتزر به جهت فعاليتهاي گستردهاي كه در راستاي كمك به نيازمندان افريقايى انجام داد در سال 1952م به كسب جايزه صلح نوبل نائل آمد. وي همچنين آثاري را به رشته تحرير درآورد كه خاطرات كودكي و جواني من، فلسفه تمدن، تمدن و اخلاقيات و احترام به زندگي از آن جملهاند. اين پزشك انسان دوست سرانجام در پنجم سپتامبر 1965م در نود سالگي، روي تخت آهني، در اطاق كوچكي كه اطاق خواب، نشيمن و مطالعه او بود بدرود حيات گفت و با حضور گسترده دوستداران خود، به طرزي باشكوه تشييع گرديد.
