رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی
عمليات فتح 10 در شمال اربيل توسط سپاه(1366ش)
عمليات فتح ۱۰ در چنين روزي از سال ۱۳۶۶ هجري شمسي با مشاركت معارضان كرد عراقي به مرحله اجرا گذاشته شد. عمليات فتح ۱۰ نيز مانند ساير سلسله عمليات‌هاي فتح در عمق جبهه شمالي دشمن و مشخصاً در محور شمال شرقي استان كردنشين اربيل عراق، با مشاركت معارضان كرد عراقي به اجرا درآمد. نيروهاي خودي در شامگاه سيزدهم شهريورماه سال ۱۳۶۶ هجري شمسي با رمز مبارک "يا اباعبدالله الحسين (ع)" به‌طور نامنظم و با حمله‌اي محدود، مواضع خودي را به قصد انهدام نيروهاي دشمن بر بلندي‌هاي منطقه ترك كردند. رزمندگان سپاه اسلام با رعايت اصل استتار و غافل‌گيري، هم‌زمان با اعلام رمز عمليات، به نابودي سي و شش پايگاه حفاظتي و مقر فرماندهي گردان "خفيفه" در بلندي‌هاي منطقه پرداختند. همچنين قواي ايراني و معارضين عراقي توانستند پانزده دستگاه خودروي نظامي، سه قبضه توپ ضد هوايي، سه زاغه مهمات، چهار دستگاه خودروي مهندسي و چندين قضبه انواع سلاح‌هاي نيمه‌سنگين دشمن را نابود نمايند. در جريان عمليات فتح ۱۰، ده‌ها دستگاه خودرو، ده‌ها قبضه سلاح انفرادي، مقداري مهمات و چند قبضه توپ ضد هوايي دشمن توسط رزمندگان اسلام به غنيمت گرفته شد. علاوه بر اين‌ها، تعداد پانصد نفر از نيروهاي دشمن بعثي كشته و زخمي شدند و ده‌ها نفر نيز به اسارت درآمدند.
شهادت روحاني مبارز حجت الاسلام "شيخ علي اوسطي" (1357 ش)
حجت الاسلام شيخ علي اوسطي در سال 1310 ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از مرگ پدرش در كودكي، صبحها در معادن سنگ و آهك كار ميكرد و شبها به تحصيل ميپرداخت. اوسطي بعدها راهي حوزه علميه قم شد و به ادامه تحصيل در علوم اسلامي پرداخت. او پس از شروع مبارزه مجدد و جدي مردم با رژيم سلطنتي در سال 1356 ش، همراه ديگران به مبارزات خياباني پرداخت و با سنگ و فلاخن با كماندوهاي شاه ميجنگيد، از اين رو به "شيخ فلاخن انداز" معروف شده بود. وي در سال 1356، در مقابله با رژيم شاه به همراه مردم دست به راهپيمايي زد و همچنين مراسم چهلم شهداي 19 دي قم را به همراه ديگران اجرا كرد. در سال 57، بارها با سربازان شاه جنگيد و رشادتها نشان داد تا اين كه در 13 شهريور 1357 ش برابر با عيد سعيد فطر، بر اثر اصابت گلوله كماندوها، در قم به شهادت رسيد.
تصويب منشور ملل متفق توسط مجلس شوراي ملي (1324 ش)
مجلس شورای ملی در جریان جنبش مشروطه و بر پایه اولین قانون اساسی ایران تشکیل شد و همراه با مجلس سنا، در حکم پارلمان ایران بود. در دوران‌های آغازین مجلس، به احترام فرمان مشروطیت مظفرالدین‌شاه به مجلس شورای ملی ایران «دارالظفر» نیز می‌گفتند. مجموعه مجلس شورای ملی و مجلس سنا را اغلب به نام «مجلسین» می‌خواندند. از صدور فرمان مشروطیت در سال ۱۲۸۵ خورشیدی تا انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ خ. کلاً ۲۴ دوره مجلس شورای ملی تشکیل شد که البته در میان برخی از این دوره‌ها ایام فترت پیش می‌آمد و کشور بدون مجلس می ماند.
برپايي نخستين تظاهرات ميليوني مردم تهران بعد از نماز عيد فطر عليه رژيم پهلوي (1357 ش)
عليرغم اختناق ايجاد شده توسط رژيم پهلوي، پيگيري نهضت از طرف امام خميني(ره) و روحانيت معظمٌ، در روز عيد فطر سال 1357ش تجلي نمود و مردم در شهرهاي تهران، قم، خمين، كرج و ايلام و ديگر شهرها پس از برگزاري نماز عيد به حركت در آمده و شعارهاي كوبنده بر ضد رژيم سردادند. در تهران، ده‌ها هزار نفر براي شركت در نماز عيد فطر در منطقه قيطريه گرد آمدند و نماز عيد را به امامت آيتاللَّه مفتح به جاي آوردند. آن‌گاه حجتالاسلام باهنر سخنراني مبسوطي پيرامون اوضاع كشور ايراد نمود. از آن پس، راهپيمايي با شكوه مردم آغاز شد. راهپيمايان در تهران با ابراز محبت به سربازان ارتشي، خواستار پيوستن ارتش به ملت شدند. تظاهرات روز عيد فطر با حضور ميليوني مردم، اين نكته را عيان ساخت كه رهبري نهضتي كه آغاز شده و هر روز شعلههاي آن، زبانه بيشتري ميكشَد، در دست روحانيان و به زعامت امام خميني(ره) است. نكته قابل توجه در تظاهرات تهران و شهرستانها، شركت فعال و گسترده بانوان بود كه پا به پاي مردان در اين راهپيمايي حضور داشتند. اين راهيپمايي عظيم و تظاهرات روزهاي بعد، زمينه را براي وقوع حادثه خونين هفدهم شهريور فراهم ساخت و دست رژيم را بار ديگر به خون مردم، رنگين نمود.
روز بزرگداشت "ابوريحان محمد بن احمد خوارزمي بيروني" دانشمند نامدار جهان اسلام
ابوريحان بيروني از برجستهترين دانشمندان سراسر اعصار بشري و از بزرگترين دانشمندان ايراني عهد اسلامي، در سال 362 ق در شهر بيرون واقع در جمهوري ازبكستان امروزي به دنيا آمد. 25 سال نخست عمر خود را در خوارزم گذراند و علوم مختلف را آموخت. سپس به بخارا، پايتخت سامانيان رفت و در آنجا، از حمايت معنوي امير منصور بن نوح ساماني برخوردار گرديد. در اين دوره، ابوريحان با ابن سينا مكاتبات علمي داشته است. ابوريحان در زمان حكومت سلطان محمود غزنوي به دربار راه پيدا كرد و در سفرهاي جنگي محمود به هندوستان و مسافرتهاي ممتد او به آن ديار، همراه وي بود. او در ضمن اين سفرها بود كه با دانشمندان آن سامان آشنا شد و علاوه بر فراگيري زبان سانسكريت، علوم و عقايد هندوان نيز آگاهي يافت و كتاب مالَلهِند را نگاشت. آثار ابوريحان بيروني، محدود به مرزهاي تخصصي رشتههاي دانش بشري در آن روزگار نگرديده، بلكه با انديشه وسيع خود، همه ابعاد معرفت را در برگرفته است. اگر دانشهاي نقلي را كنار بگذاريم، وي در معارف عقلي، خصوصاً در شعب علوم اثباتي و انساني، صاحب نظر و موثر است. بيروني نويسنده پركاري بود كه تا بيش از يكصد و شصت اثر از خود بر جاي گذاشت. اين كتب در فنون گوناگون از قبيل رياضي، نجوم، جغرافيا، فيزيك، مكانيك، طبيعي، گياهشناسي، طب، ادبيات، تاريخ، دين و فلسفه به رشته تحرير درآمدهاند. وي سرانجام در 2 رجب سال 440ق در 78 سالگي در غزنين درگذشت. در جمهوري اسلامي ايران، 13شهريور، به پاسداشت مقامعلمي آن يگانهروزگار، به نام ابوريحانبيروني مزين شدهاست.
روز تعاون
تعاون و همكاري ميتواند در جهت رشد و شكوفايي جامعه، نقش بسزايي داشته باشد. با گسترش فرهنگ تعاون، وحدت و يكدلي درجامعه، حاكم و ابتكارها و خلاقيتها پديدار ميگردد و جامعه از آسيبِ دشمنان مصون ميماند. در جهان امروز، براي كسب توفيق در كليه مسائل اقتصادي و فرهنگي بايد همكاري باشد تا بتوان به مقاصد عالي دست يافت. به منظور ايجاد اين همكاري، در اصل44 قانون اساسي، بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي ايران، مطرح و شرح و تفصيل آن در 13 شهريور 1370، به تصويب مجلس رسيد. در اين راستا، وزارت تعاون به منظور اعمال نظارت دولت و حمايت و پشتيباني از بخش تعاوني در تاريخ 10 دي 1370 تشكيل گرديد. ايجاد و تأمين شرايط و امكانات كار براي همگان؛ پيشگيري از تمركز ثروت در دست افراد و گروههاي خاص؛ جلوگيري از كارفرماي مطلق شدنِ دولت؛ پيشگيري از انحصار، احتكار و تورم؛ توسعه و تحكيم مشاركت و تعاون عمومي بين همه مردم و قرار دادن وسايل كار در اختيار افراد كاري و بيكار، از اهداف بخش تعاون ميباشند.
شهادت شهید صمد افقی كويچ (1360ش)
شهيد صمد افقي كويچ در ارديبهشت‌ماه سال ۱۳۳۹ش در روستاي کويچ از توابع شهرستان اهر درحالي‌که همه‌جا غرق گل و شکوفه بود، ديده به جهان گشود و عطر پاکش فضاي خانه را زينت بخشيد. آن‌گاه که وجود کوچک و معصومش روي دست پدر نشست؛ کسي چه مي‌دانست که در آينده‌اي نه چندان دور جاويدالاثر خواهد شد. او در جمع خانواده‌اي دين‌دار رشد کرد و بزرگ شد و باغ‌هاي باصفاي کودکي و نوجواني را با شادي پشت سر گذاشت. صمد پس از آغاز جنگ تحميلي، از آن‌جايي که نظام جمهوري اسلامي را با جان و دل دوست مي‌داشت و هجوم ناجوانمردانه کفار بعثي را تاب نمي‌آورد، تصميم گرفت در جبهه‌هاي حق عليه باطل حاضر شود و به دفاع از اسلام و مسلمين بپردازد. او که ازدواج کرده بود و دو فرزند ثمره ازدواجش بودند؛ همسر و فرزندان، خانه و کاشانه و تمام وابستگي‌هايش را رها کرد و براي لبيک گفتن به نداي امام (ره) عازم جبهه‌هاي نور شد. وي آموزش خدمت دو ماهه خود را در سال ۱۳۶۰ش در پادگان عجب‌شير گذراند. سپس در پانزدهم تيرماه همان سال، به جبهه‌هاي نبرد روانه گشت. طي مدت حضور بي‌تابانه خود در دشت خون، زخم‌ها بر جانش نشست و او بيشتر و بيشتر شيفته شهادت شد. صمد در ۲۶ تيرماه ۱۳۶۰ش بر اثر اصابت ترکش از ناحيه پا و بار ديگر در ۲۸ مردادماه ۱۳۶۰ش از ناحيه دست مجروح گشت. صمد، مرد زخم و جراحت بود و با هر زخم که بر جانش مي‌نشست، بي‌تاب عروج مي‌شد و پرواز. او بعد از ماه‌ها دفاع و جهاد در مقابل دشمنان دين و انقلاب عاقبت در تاريخ سيزدهم شهريورماه سال ۱۳۶۰ هجري شمسي در منطقه کرخه نور بر اثر اصابت ترکش، در سن ۲۱ سالگي شهادت را در آغوش کشيد و جاويدالاثر گرديد.
شهادت شهيد سيدعباس حسينی (1365ش)
شهيد سيدعباس حسيني، سال ۱۳۴۴ش در رهنان اصفهان چشم به جهان هستي گشود. او دوران کودکي را در سايه پرمهر خانواده سپري کرد و در هفتمين پائيز زندگي به مدرسه رفت اما به‌علت مشکلات مالي و فقر خانواده، موفق به ادامه تحصيل در مقطع راهنمايي نگرديد و براي امرار معاش به شغل دام‌داري روي آورد. با اوج‌گيري مبارزات مردمي انقلاب اسلامي، سيدعباس به خيل عظيم تظاهرکنندگان پيوست. وي پس از پيروزي شکوهمند انقلاب اسلامي ايران، در دوران جواني به همان پيشه دام‌داري مشغول شد؛ تا اين‌که جنگ تحميلي او را به جبهه‌هاي نبرد کشاند. سيدعباس حسيني پس از رشادت‌هاي فراوان، سرانجام در تاريخ سيزدهم شهريورماه سال ۱۳۶۵ هجري شمسي در منطقه عملياتي فاو در سن ۲۱ سالگي به فيض عظيم شهادت نائل آمد. پيکر پاک شهيد سيدعباس حسيني در گلزار شهداي رهنان به خاک سپرده شده است.
شهادت شهيد مظفر عرفانی نوزاد رودپشتی (1368ش)
شهيد مظفر عرفاني نوزاد رودپشتي، دوم مردادماه ۱۳۳۶ در روستاي پائين‌رودپشت از توابع شهرستان لنگرود، قدم به عرصه هستي گذاشت. او دوران کودکي را در ميان جمع مهربان مردم زادگاهش گذراند و در سن ۷ سالگي به سوي مدرسه روانه شدند و تا اخذ مدرک سيکل، ادامه تحصيل داد. عرفاني پس از اتمام تحصيلات در کارخانه جوراب آسيا استخدام شد و به‌منظور ارج نهادن به سنت حسنه پيامبر (ص) با دوشيزه‌اي فداکار و پاکدامن ازدواج نمود. با شروع جنگ تحميلي، عرفاني به صف سربازان جان‌برکف روح‌الله پيوست در جرگه بسيجيان پايگاه حمزه سيدالشهداء، به جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل اعزام شد و سرانجام پس از رشادت‌هاي فراوان در سيزدهم شهريورماه سال ۱۳۶۸ هجري شمسي در خاک فاو در سن ۳۲ سالگي به وصال حق رسيد. پيکر پاک شهيد مظفر عرفاني نوزاد رودپشتي را پس از تشييع، در گلزار شهداي لنگرود به خاک سپردند.
منوچهر ظلی سفیر ایران در پاکستان و سلطان احمد اردلان سفیر ایران در بلغارستان شدند(1351ش(
اتومبیل پیکان هزار و پانصد تا هزار و هشتصد تومان گران شد(1352ش(
مردم تهران به پاس خونهائی که در حوادث اخیر در میدان ژاله به زمین ریخته شد نام میدان را (میدان شهدا) تغییر دادند(1357ش(
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، در امروز تظاهراتی از سوی حدود 150 نفر از دانشجویان ایرانی در خیابان های پایتخت هند برپا شد.(1357ش)
تظاهرکنندگان ضمن سردادن شعار، خواستار برکناری محمدرضا پهلوی بودند.
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری
درگذشت "شيخ فخرالدين ابراهيم بن شهريار عراقي همداني"، شاعر بزرگ ايراني(688 ق)
شيخ فخرالدين عراقي در 18 سالگي به هند رفت و در خدمت مشايخ بزرگ آن سامان، سير و سلوك را برگزيد. پس از چند سال، در قونيه به مجلس شيخ صدرالدين قونوي راه يافت و كتاب لمعات را نگاشت. عراقي در اواخر عمر به مصر و شام سفر كرد و در همان جا درگذشت و در جوار قبر محي الدين ابن عربي در دمشق مدفون گرديد. كلام عراقي، ساده، استوار و استادانه است. در غزلها، تركيبات و ترجيعهاي وي، شور و شوقي بيمانند كه نشانهي التهاب دروني اوست ديده ميشود. اين شوق، گاه با تامّل در معارف و حقايق عرفاني همراه و گاه با توصيفات بديع و كم سابقهاي از حالات سالكان و واصلان، آميخته است.
حلت فقيه و اصولي بزرگ آيتاللَّه "ملاحسين بن محمد بن جعفر فشاركي" (1353 ق)
آخوند ملامحمد حسين فشاركي از علماي بزرگ شيعه، فقيه، متكلم، رجالي، اصولي و اديب در سال 1266 ق در اصفهان به دنيا آمد. وي در اصفهان از شاگردان برادر خود، ملامحمدباقر فشاركي و نيز حاج شيخ محمدباقر مسجدشاهي و در نجف از شاگردان ميرزا حبيب اللَّه رشتي و شيخ زينالعابدين مازندراني بود. او از اساتيد روايتي آيتاللَّه مرعشي نجفي است. حاشيهي رسايل و حاشيهي طهارت شيخ انصاري از تاليفات اوست. وفاتش در اصفهان روي داد.
درگذشت "ابوالحسن علي بن عمر بن احمد دارقطني" محدث و فقيه(385 ق)
علي بن عمر دارقُطني، پس از طي مراحل مقدماتي تحصيل، به مصر و شام سفر كرد و از محضر اساتيد مشهور آن زمان كسب فيض نمود. وي در تفسير، فقه، شعر و ادبيات نيز مهارت بسياري داشت. از جمله آثار اين دانشمند مسلمان، السُّنن دارقطني و نيز المختلف و المؤتلف نام دارند. دارقطني اكثر ديوانهاي شعر عرب را از حفظ داشت. دار قطني در جوار قبري معروف به كَرَخي در بغداد مدفون ميباشد.
وفات "ابوالحسن علي بن زبير كوفي" نويسنده ی مسلمان(348 ق)
ابوالحسن علي بن زبير كوفي، ابتدا در محضر پدرش به فراگيري دانشهاي متداول زمان پرداخت و بعد از فوت او، ثروت به جاي مانده از پدر را در راه كسب علم و دانش و ايجاد كتابخانه و كمك به دانش پژوهان صرف كرد. او به گردآوري و نشر كتاب عشق ميورزيد و كتابهاي بسياري را به خط زيباي خويش، نسخهبرداري كرد. همين كوشش ابن زبير درزمينهي نسخهبرداري ازكتب، موجب شد كه با وجود تواناييهاي علمي بسيار، كمتر به كار تاليف بپردازد. ابن زبير، يادداشتهاي فهرست گونهاي بر برخي از كتابهاي كتابخانهاش نوشته است كه مورد استفادهي دانشمندان قرار ميگرفت.
ولادت ملاعبدالله مدرس گرجى،عالم دینی قرن چهاردهم (1313ق)
ملاعبدالله مدرس گرجى، فرزند عبدالکریم مدرس گرجى، تحصیلات مقدماتى را نزد برادرش محمد شروع و بعدها در محضر ملاعبدالعظیم مجتهد و چند تن دیگر از علماى کردستان به پایان رساند و به دریافت اجازه موفق شد که این اجازات و مداک او بعدها به تصویب و تأیید وزارت معارف و اوقاف نیز رسید. او تا پایان عمر مرتباً به تدریس و تحشیه و تألیف و مطالعه و یادداشت نکات علمى و ادبى و نیز امامت و ارشاد مردم سنندج در مجسد ملاویسى مشغول بود. وى در تصوف و عرفان نیز داراى مقام بود. ملاعبدالله مدرس گرجى در تمام رشتههاى علمى و ادبى و دینى از صرف و نحو و منطق و کلام و تفسیر و حدیث و غیره وارد بود و آن‌ها را تدریس مىنمود. وى امام جماعت مسجد ملاویسى سنندج را عهدهدار بود و به تدریس نیز مىپرداخت. ملاعبدالله مدرس گرجى در سال ۱۴۰۵ هجری قمری سنندج به دیار باقی شتافت. فهرست آثار وى به این شرح است: رسالهاى در ابطال جواز الصلاة فى الحضر بلا وجود عذر و المطر به عربى؛ رسالهاى در منطق به فارسى با تفریظ ملاخالد مفتىزاده و ملاعبدالمجید اصولى؛ رسالهاى در پیام به برادران دینى و خطاب به عموم مسمانان جهان به فارسى که به تفریظ سیدعبدالعزیز شیخالاسلام کردستان و ادیب حبیبالله کاشترى رسیده است؛ کشف الغوایه در رد شبهات؛ رسالهاى به فارسى در حساب و جبر؛ رسالهاى به فارسى درباره وجوب حجاب در اسلام؛ رسالهاى در مناسک حج؛ مولودنامه کردى؛ تحقیق النسخ در رد متعرضین نصارى و چند کتاب دیگر.
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی
اختراع اولين موتور برق توسط "اديسون" مبتكر امريكايي (1882م)
توماس آلوا اديسون، مخترع بزرگ امريكايى، داراي اختراعات زيادي بود اما اختراع لامپ، كار بزرگ وي به شمار ميرود و همين ابداع بود كه او را به اوج شهرت و افتخار رساند. اديسون در ادامه كار، موتور برق را نيز اختراع كرد. موتور برق اختراع اديسون، 300 اسب بخار قدرت داشت. اديسون با استفاده از اين موتور برق، در شهر نيويورك يك كارخانه برق داير كرد كه قادر بود بخشي از روشنايي شهر را تأمين نمايد.
تولد "فرانسوا شاتوبِريان" نويسنده، اديب و محقق شهير فرانسوي (1768م)
فرانسوا رِنِه شاتو بريان نويسنده معروف فرانسوي در 4 سپتامبر 1768م در شهر سن مالو در فرانسه به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات خود وارد ارتش شد. وي طي سالهاي بعد وارد فعاليتهاي سياسي گرديد و مدتي با ناپلئون بُناپارت همكاري كرد. اما اين ارتباط ديري نپاييد و به دلايل سياسي، با ناپلئون به دشمني پرداخت. شاتو بريان پس ازآن كه سفري به كشورهاي يونان، شام، مصر، تونس و اسپانيا انجام داد، بار ديگر به فرانسه بازگشت و به مقامهاي سفارت و وزارت خارجه دست يافت. با اين حال از سال 1830م فعاليتهاي سياسي را ترك كرد و باقي عمر را به نويسندگي پرداخت. از مهمترين آثار ادبي شاتو بريان كه در ادبيات فرانسه تاثير خاص داشته، يكي داستان آتالا و ديگري حكايت رِنِه است كه هر دو، مظهر احساسات شخصي اوست و با نگارش اين آثار، در شمار مهمترين نويسندگان فرانسوي زمان خود قرار گرفت. شاتو بريان را مؤسس واقعي مكتب رمانتيك يا مكتب ادبي و داستاني در فرانسه ميدانند كه بر اساس آن، هنرمند بايد بدون هيچ قيدي، به بيان احساسات خود بپردازد. نثر شاتو بريان، زبان فرانسوي را غني ساخت. شرح سفرهايش اگرچه اقتباساتي از آثار ديگران دارد و تا حدي هم خيالي است، ولي جاندار و مهيّج است. آثار او آميخته از سبك كلاسيك و رمانتيك است و در همه آن‌ها، لطايف، احساس قوي، ظرافت هنري و دلشكستگي و نوميدي به چشم ميخورد. او در پانزده سال آخر عمر كتاب خاطرات پس از مرگ را نگاشت و به يك ناشر داد تا پس از مرگش آن را منتشر سازد ولي ناشر به عهد خود وفا نكرد و آن را قبل از مرگ شاتو بريان منتشر نمود. جلال و روح مسيحيت و شهيدان از ديگر آثار اوست. شاتو بريان به سبب نفوذ فراواني كه در نويسندگان رمانتيك باقي گذاشت، در ادبيات جهاني مقامي شامخ يافت. عواطف، ملالها و احساسها كه در آثار او به وصف زيبايىهاي طبيعت ميآميخت، سرمشق نويسندگان بزرگي قرار گرفت و در آنان تاثير نهاد. گفته ميشود مضامين تمام نوشتههاي وي بيش از سه موضوع نيست؛ اول، طبيعت، كه وي آرمش را در آن جستجو ميكرد و ستايشگر زيبايى آن بود. دوم، مسيحيت، كه مبتني بر زيبايىشناسي مي‌دانست. در واقع دلبستگي چنداني به تقدس و پارسايى، عقيده و ايمان نداشت و صرفاً ديدگاه هنري نسبت به مذهب ارائه ميكرد. سوم، درباره خود، مضموني كه بيش از هر چيز شيفته آن بود. وي در كتاب خاطرات پس از مرگ، گزارش كاملي از زندگي خود را بازگو ميكند و البته تصويري از خود ارائه مينمايد كه مورد پسند دنياست. به طور كلي نوشتههاي شاتو بريان، سرشار از لطف و گيرايي است وانديشههاي وي گرچه چندان فوقالعاده نيست، اما قدرت ديد، تخيل، شور و هيجان او در عاليترين رتبه او قرار دارد. چندان شاتو بريان سرانجام در 4 ژوئيه 1848م در هشتاد سالگي درگذشت.
وقوع كودتاي ضدسلطنتي در جريان انقلاب فرانسه (1797م)
با پيروزي انقلاب فرانسه و به دست گرفتن قدرت توسط كميته نجات ملي، محاكمات و اعدامهاي فراواني صورت گرفت كه اين امر باعث نارضايتي مردم شد. از اين رو، كميته نجات ملي از سال 1795م با تركيب تازهاي به حيات خود ادامه داد اما پس از چندي، اين كميته نيز منحل شد. با انحلال كميته نجات ملي، مجلس فرانسه قانون اساسي جديدي را كه تركيبي از قانون اساسي سال 1791 فرانسه و قانون اساسي امريكا بود، به تصويب رساند و براي اداره امور كشور، يك هيأت مديره پنج نفري انتخاب كرد. در دوران حكومت هيأت مديره كه چهار سال به طول انجاميد، فرانسه دائماً دچار اختلال و اغتشاش بود و درگيريهاي فراواني بين جمهوريخواهان و سلطنتطلبان صورت ميگرفت. هنگامي كه زمان انتخاب وكلاي مجلس فرا رسيد، يكي از اعضاي هيأت مديره نيز از ميان سلطنتطلبان انتخاب شد. با اوج‌گيري اختلاف بين دو گروه، مخالفان سلطنت براي برچيدن دائمي بساط سلطنت طلبان، كودتايى را در چهارم سپتامبر 1797م ترتيب دادند. از اين رو، جمهوريخواهان به بهانه اينكه در پاريس توطئه جديدي كشف شده است، اكثر نمايندگان فرقه سلطنتطلب را توقيف كرده و برخي از آنان را تبعيد نمودند. همچنين آزادي مطبوعات به مدت يك سال ملغا شد و كشتار مخالفان تا پايان دوران حكومت هيأت مديره پنج نفره در سال 1799م ادامه يافت. با تبعيد و اعدام دستهجمعي طرفداران سلطنت، اميد برادر لويي شانزدهم براي پادشاهي بر فرانسه نيز مبدل به يأس گرديد. اين كودتا در تاريخ فرانسه، به نام كودتاي فروكتيدور معروف است.
درگذشت "لوتر بوربنْگْ" محقق و طبيعيدان معروف امريكايي (1926م)
لوتر بوربنگ طبيعيدان امريكايى، در 18 فوريه 1849م به دنيا آمد. وي تحصيلات رسمي را تا 19 سالگي به اتمام رساند و از آن پس بر اثر مطالعه برخي آثار درباره جانوران و گياهان به تحقيق درباره گياهان پرداخت. بوربنگ پس از چندي راهي كاليفرنيا گرديد و پنجاه سال بقيه عمر را به آزمايش درباره گياهان گذراند. او قصد نفي يا اثبات مسائل علمي را نداشت، اما تجارب روزافزون او باعث گرديد كه از گياهان سودمند، انواع سودمندتري به دست آيد. بر اين اساس، بوربنگ به تكثير صدها نوع گياه پرداخت و در اين راه به شهرت فراواني رسيد. او در ميوهها نيز انواع نو ظهوري توليد كرد. بوربنگ چهل سال تمام درباره گوجه، زردآلو و تمشك مطالعه كرد و اقسام مختلفي از آن‌ها به وجود آورد. به طور مثال با كاشت و تكثير يك نوع سيب زميني، 23 نوع مختلف از آن به دست آورد كه نوعي از آن هنوز به نام بوربنگ معروف است و به عنوان پدربزرگ همه سيبزمينيهاي مرغوب كنوني است. بوربنگ در سالهاي پاياني عمر خود درباره نظريه تكامل، سخنرانيهايى در برخي دانشگاهها ايراد كرد و كتابهايي به چاپ رساند كه شيوه كار و اكتشافات لوتر بوربنگ و چگونگي پرورش گياهان براي استفاده بيشتر از آن جملهاند. لوتر بوربنگ سرانجام پس از سالها تحقيق و تجربه و ردهبندي گياهان مختلف، در چهارم سپتامبر 1926م در هفتاد و هفت سالگي درگذشت.
كشف پنيسيلين توسط "الكساندر فلمينگ" دانشمند برجسته انگليسي (1928م)
سر الكساندر فلمينگ، ميكروبشناس برجسته اسكاتلندي در روز چهارم سپتامبر 1928م به طور اتفاقي به كشف پنيسيلين موفق شد. پنيسيلين عليرغم دارا بودن خاصيت قوي ميكروبكشي، محرك و مسموم كننده نبود. فلمينگ اين كشف را با نام پنيسيلين در سال 1929م اعلام كرد اما در آن زمان، كسي به اين كشف مهم علاقهاي نشان نداد، از اين رو، پنيسيلينِ اكتشافي، سالها در شيشه آزمايشگاه ماند تا اينكه جنگ جهاني دوم آغاز شد و جراحان ارتش، به فكر پيدا كردن روشهايى تازه و موثر براي درمان زخمهاي عفوني مجروحان جنگي افتادند. در اينجا بود كه آنان پنيسيلين و اثرات آن در بهبود بخشيدنِ زخمهاي عفوني را به خاطر آوردند. در اين هنگام بود كه دو دانشمند ميكروبشناس و بيولوژيست با نامهاي هُوارْدْ فلوري و ارنسْتْ چين توانستند آن را به صورت يك داروي عملي عرضه دارند. اين سلاح قدرتمند در مبارزه با باكتريها، بسيار قوي عمل ميكرد و در اين زمان كاربرد وسيعي يافت. با كشف پنيسيلين، اين آنتيبيوتيك نيرومند، علم پزشكيِ قرن بيستم دستخوش انقلابي عظيم شد و در سال 1945م، هر سه دانشمند به دريافت جايزه نوبل پزشكي نائل شدند.
آغاز محاصره "استالين گراد" شوروی توسط آلمان در جريان جنگ جهاني دوم (1942م)
پس از حمله سراسري نيروهاي نظامي ارتش آلمان نازي به شوروي در 22 ژوئن 1941م، هيتلر در اوت سال بعد يكي از فرماندهان نظامي نازي را ژنرال پاولوس را مامور فتح استالينگراد كرد. نيروهاي پاولوس در اوايل سپتامبر به حومه استالينگراد رسيدند و از چهارم سپتامبر 1942م، اين شهر را به محاصره خود درآوردند. ولي با مقاومت شديد ارتش سرخ شوروي و وجود موانع دفاعي متعددي كه در اطراف شهر ساخته شده بود، ورود به داخل شهر تا ماه اكتبر به طول انجاميد. دراين ميان جنگ سختي در محدوده شهر به وقوع پيوست و در داخل شهر هم با مقاومت شديد كوچه به كوچه و خانه به خانه نيروهاي پاولوس تا اوايل نوامبر، فقط نيمي از شهر را به تصرف خود درآوردند. پس از چندي، چون خط محاصره نيروها در استالينگراد جدي به نظر ميرسيد، افسران ستاد هيتلر به وي پيشنهاد كردند دستور عقبنشيني از اين شهر صادر شود. هيتلر اين پيشنهاد را نپذيرفت و دستور اعزام نيروهاي كمكي را به استالينگراد صادر كرد. ولي نيروهاي ارتش سرخ، پيش از رسيدن قواي كمكي، نزديك به سيصد هزار نفر از نيروهاي ژنرال پاولوس را در استالينگراد محاصره كردند. علت اوج‌گيري خشونت در اين جنگ آن بود كه هيتلر دستور اكيد داده بود كه تحت هر شرايطي، شهر استالينگراد بايد فتح شود. محاصره نيروهاي آلمان در استالينگراد قريب دو ماه به طول انجاميد و در اين مدت، بيش از دويست هزار سرباز آلماني در جريان عمليات نظامي يا بر اثر سرما و گرسنگي تلف شدند و پنجاه هزار نفر هم به اسارت درآمدند. فشارهاي روز افزون ارتش سرخ در نهايت مقاومت نيروهاي آلمان را شكست و سرانجام در دوم فوريه 1943م، ژنرال پاولوس به همراه بيست هزار نفر سرباز باقيمانده خود، تسليم شدند و با شنيدن اين خبر، حالتي شبيه جنون به هيتلر دست داد. مورخين و كارشناسان نظامي معتقدند كه شكست استالينگراد، نقطه آغاز اضمحلال رايش سوم به رهبري هيتلر بود كه در كل نتيجه جنگ جهاني دوم نيز تاثير نهاد.
